Aanbod

Groep 5/6

## Aan de slag met Online Masters

Kinderen van nu groeien op in een digitale wereld. Het is belangrijk dat ze hiervoor digitale skills ontwikkelen die passen bij deze tijd en bij de samenleving van de toekomst. Het lesprogramma **Skills Upload Jr** daagt jouw leerlingen uit om creatief na te denken over de digitale mogelijkheden in de wereld om hen heen. 

**Skills Upload Jr**  bestaat uit zes opeenvolgende levels, die jouw leerlingen begeleiden bij het bedenken van een oplossing voor een actueel vraagstuk met gebruik van digitale skills.

Elk level heeft een plenair lesonderdeel én een zelfstandig (teamwerk) lesonderdeel. Er is geen voorkennis nodig om de lessen aan te kunnen bieden. Het zesde level wordt gebruikt bij de presentatie aan ouders/verzorgers.  

## Benodigdheden

Elk level bestaat uit een online les en downloads: zoals een handleiding, werkbladen, het stappenplan om een online Genially presentatie te maken en een Meningenmeter. Via de knop **Meer informatie** kun je deze downloaden en printen. 

## Wat vonden jouw leerlingen van Skills Upload Jr?

Het vijfde level sluit af met een vraag voor de leerlingen; wat hebben zij geleerd? Met deze informatie kunnen wij het lesprogramma verbeteren.

## Hulp nodig?

Via ‘Toelichting’ kun je op elk gewenst moment deze rondleiding nog een keer bekijken. Daarnaast vind je o.a. informatie over de opzet en opbouw van het lesprogramma, en de aansluiting op het curriculum.

## Blijf op de hoogte!

Wil je op de hoogte blijven van de nieuwste ontwikkelingen in Online Masters?

[Klik hier en meld je aan](https://www.onderwijsinformatie.nl/onlinemasters/). 

Primair Onderwijs

Bekijk toolkit

Online Masters biedt een toolkit voor scholen om inhoud aan een ouderavond te geven. Hiermee kun je ouders betrekken bij het programma.

Betrek ouders op een ouderavond

Bekijk webinars

Verdiep je eigen kennis met onze Online Master Classes. Bekijk hier meer informatie over het eerstvolgende webinar en schrijf je in.

Gratis webinars voor leraren

Groep 7/8

## Aan de slag met Online Masters

In dit lesprogramma staan 4 thema’s centraal; de digitale wereld, creatieve online vaardigheden, online veiligheid en sociale skills online. Met welke ga jij aan de slag?

## Kies een module

Online Masters bestaat uit 4 modules: **Digital Master**, **Creative Master**, **Social Master**, **Safe Master**.

Elke module biedt meerdere lessen, variërend van 15 tot 60 min. Je hebt geen voorkennis nodig van het onderwerp om de lessen aan te kunnen bieden.

## Kies een les

Elke les bestaat uit een online les en downloads zoals een handleiding en vaak ook een school- en/of thuisopdracht. Via de knop **Meer informatie** kun je deze downloaden en printen. Via **Start les** open je de online les en kun je gelijk van start. 

## Stemmen met eigen device

Bij een aantal lessen is het mogelijk om de leerlingen interactief te laten deelnemen met hun eigen device. Bij welke les dit beschikbaar is, lees je onder de button **Meer informatie.** Via **Toelichting** lees je hoe je dit activeert.

## Wat vonden jouw leerlingen van de les?

Elke les sluit af met een vraag voor de leerlingen; wat hebben zij geleerd? Met deze informatie kunnen wij het lesprogramma verbeteren.


## Hulp nodig?
Via ‘Toelichting’ kun je op elk gewenst moment deze rondleiding nog een keer bekijken. Daarnaast vind je o.a. informatie over de opzet en opbouw van het lesprogramma, en de aansluiting op het curriculum. 

## Blijf op de hoogte!

Wil je op de hoogte blijven van de nieuwste ontwikkelingen in Online Masters? 

[Klik hier en meld je aan](https://www.onderwijsinformatie.nl/onlinemasters/). 

Leerjaar 1-2

## Met welke module ga jij aan de slag?

'Online Masters bestaat uit 3 modules: **Programmeer Master**, **WhatsApp Master** en **Veiligheid Master**.
Elke module bestaat uit 6 lessen, een les duurt ongeveer 30 minuten.

Je hebt geen voorkennis nodig van het onderwerp om de lessen aan te kunnen bieden.'

## Kies een module

Elke module bestaat uit 6 online lessen, een handleiding en vaak ook een school- en/of thuisopdracht. Via de knop **Meer informatie** kun je deze downloaden en printen. Via **Start les** open je de online les en kun je gelijk van start. 

## Hulp nodig?

Via **Toelichting** kun je op elk gewenst moment deze rondleiding nog een keer bekijken. Daarnaast vind je o.a. informatie over de opzet en opbouw van het lesprogramma, en de aansluiting op het curriculum. 

## Blijf op de hoogte!

Wil je op de hoogte blijven van de nieuwste ontwikkelingen in Online Masters? 

[Klik hier en meld je aan.](https://www.onderwijsinformatie.nl/onlinemasters/)

Alle leerjaren

De ontwikkelingen op het gebied van internet en apparaten, zoals smartphones, gaan supersnel. Deze module duikt in de belangrijke ontwikke­lingen uit het digitale tijdperk en laat zien hoe ze ons leven (kunnen) beïnvloeden. Master van deze module is: Fleur van Beem (Executive Director Strategy, Insights & Digital Transformation).

De ontwikkelingen op het gebied van internet en apparaten, zoals smartphones, gaan supersnel. Deze module duikt in de belangrijke ontwikke­lingen uit het digitale tijdperk en laat zien hoe ze ons leven (kunnen) beïnvloeden.

Kunstmatige intelligentie, ofwel AI, speelt een grote rol in ons dagelijks leven. We gebruiken AI steeds meer om ons te helpen bij het uitvoeren van complexe taken. Het sorteren van afval is een voorbeeld van zo’n taak waarbij AI een rol kan spelen. Maar hoe leert een AI-systeem om afval te sorteren? En hoe verschilt dat van hoe wij als mensen dat leren? Rondom deze vragen is de les opgebouwd. 

Slimme mensen, slimme computers

De ontwikkelingen in de digitale wereld gaan snel. Hoe ontwikkelingen ons leven beïnvloeden ontdek je met de les "Slimme computers, slimme mensen".

De introductie van deze eerste module wordt verzorgd door Master Digital transformation Fleur van Beem. Bekijk de video waarin zij vertelt dat ze elke dag bezig is met de vraag hoe alle nieuwe en gave digitale ontwikkelingen een nuttige rol kunnen spelen in ons leven. 

Na de video volgt een vraag: ‘Wat vind jij de leukste/ beste digitale uitvinding?’. Geef leerlingen de gelegenheid om te reageren op deze vraag. Denken ze al veel te weten van alle digitale ontwikkelingen of valt er juist nog veel te ontdekken? 

- Bied deze introductie aan voordat je met één van de twee lessen start. 
- Bij deze introductie heb je geen handleiding of werkblad(en) nodig. 

Introductie

De ontwikkelingen op het gebied van internet en apparaten, zoals smartphones, gaan supersnel en zijn niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven. Met de les De digitale revolutie duiken de leerlingen in de wereld van de nieuwste digitale ontwikkelingen. Zijn zij benieuwd naar wat er al mogelijk is en wat er in de toekomst komen gaat? Welke voordelen zien zij en welke uitdagingen?  

Digitale Revolutie

Kunstmatige intelligentie (KI) of artificiële intelligentie (AI) staat voor een computersysteem dat slim gedrag vertoont. Het slimme systeem kan zelfstandig, dus zonder hulp van mensen, taken uitvoeren en kan ook steeds slimmer worden door veel te oefenen. Het is overal, iedereen heeft er (onbewust) al mee te maken en het ontwikkelt zich razendsnel. Zoals met iedere nieuwe ontwikkeling biedt KI kansen en zijn er ook aandachtspunten. Kennis over kunstmatige intelligentie is een eerste stap om goed met deze ontwikkelingen om te kunnen gaan. De les Slimme computers biedt hiervoor een stevige basis.


Slimme computers

Deze les duikt in de wereld van slim speelgoed (Internet of Toys). Net als bij Internet of Things gaat het bij het Internet of Toys om apparaten (speelgoed) die verbonden zijn met internet. Die connectie is nodig om het speelgoed te laten functioneren: alleen op die manier kan de gebruiker er mee spelen. Denk aan een pop waarmee jouw kind een gesprek kan voeren, een slimme knuffelbeer die je verjaardag en je lievelingskleur onthoudt én speelfiguurtjes die via internet in verbinding staan met een game. Maar wat kan slim speelgoed en hoe super en veilig is het echt? In deze les komen jouw leerlingen er alles over te weten!


Internet of Toys

In deze les neemt ChatAI (een AI-chatbot) de leerlingen mee in de wereld van kunstmatige intelligentie. De leerlingen ontdekken dat Chat AI-tools voor veel verschillende doelen handig kunnen gebruiken. Ook ontdekken ze dat de antwoorden van Chat AI niet altijd juist zijn en vooroordelen kunnen bevatten. Chat AI-tools zijn gevoed met data van mensen en daarmee dus ook met hun vooroordelen. De leerlingen leren dat het altijd belangrijk is om kritisch naar de resultaten van Chat AI te kijken.

Chat AI 

De introductie van deze eerste module wordt verzorgd door Master Digital transformation  Fleur van Beem. Bekijk de video waarin zij vertelt dat ze elke dag bezig is met de vraag hoe alle nieuwe en gave digitale ontwikkelingen een nuttige rol kunnen spelen in ons leven. 

Na de video volgt een vraag: ‘Wat vind jij de leukste/ beste digitale uitvinding?’. Geef leerlingen de gelegenheid om te reageren op deze vraag. Denken ze al veel te weten van alle digitale ontwikkelingen of valt er juist nog veel te ontdekken? 

- Bied deze introductie aan voordat je met één van de twee lessen start. 
- Bij deze introductie heb je geen handleiding of werkblad(en) nodig.

De ontwikkelingen in de digitale wereld gaan snel. Hoe deze ontwikkelingen ons leven beïnvloeden ontdek je met de lessen digitale revolutie en slimme computers.

Digital Master

In deze module komen verschillende Masters aan het woord die vertellen over hun online expertise en de leerlingen uitdagen hun eígen talent te ontdekken, te ontwikkelen en te versterken. Denk hierbij aan onderwerpen als programmeren, robotica, virtual reality, design, Chat AI etc.

Kinderen van nu groeien op in een digitale wereld. Het is belangrijk dat ze hiervoor die digitale skills ontwikkelen. Skills Upload Jr daagt jouw leerlingen uit om creatief na te denken over de digitale mogelijkheden in de wereld om hen heen en aan de slag te gaan met het bedenken van een technologische oplossing om kwetsbare groepen mensen mee te laten doen in onze samenleving.

In dit level denken de leerlingen na over kwetsbare groepen mensen in onze samenleving en de problemen die deze mensen kunnen ervaren. Aan het eind van het level kiezen de leerlingen in teams een uitdaging waarmee ze aan de slag gaan. Ze stellen vast welke doelgroep ze willen helpen en met welk probleem ze deze groep willen helpen.

In dit level staat de stap 'Confronteren' uit de Ontwerpend leren-cyclus centraal.


Level 1: Kies jullie uitdaging

In dit level gaan de leerlingen aan de slag met het bedenken van een oplossing voor het probleem dat ze in level 1 kozen. 

In dit level staat de stap ‘Verkennen’ uit de Ontwerpend leren-cyclus centraal.


Level 2: Zoek het uit

In dit level maken de leerlingen van hun technologische uitvinding een 2D-ontwerp (schets) op papier.

In dit level staat de stap ‘Ontwerp schetsen’ uit de Ontwerpend leren-cyclus centraal.

Level 3: Maak een ontwerp

In dit level zetten de leerlingen hun 2D-ontwerp om in een 3D-prototype.

In dit level staan de stappen ‘Ontwerp uitvoeren’ en ‘Testen en bijstellen’ uit de Ontwerpend leren-cyclus centraal.

Level 4: Bouw een prototype

Een belangrijk onderdeel van Skills Upload Jr is dat leerlingen nieuwe online vaardigheden leren. Naast het nadenken over de toepassing van nieuwe technologieën, leren de teams  in dit level hoe ze een online presentatie maken in Genially. Het leren maken van dergelijke presentaties helpt ze, nu en in de toekomst wanneer ze een opdracht krijgen om een online presentatie te maken.
In dit level maken de leerlingen in hun team een presentatie waarin ze over hun project vertellen. Ze gebruiken hierbij het digitale programma Genially.

In dit level staat de stap ‘Presenteren’ uit de Ontwerpend leren-cyclus centraal.

Level 5: Vertel jullie verhaal

In dit level geven de teams hun Genially-presentatie aan een publiek en demonstreren ze daarbij hun uitvinding. Uit al deze presentaties wordt een schoolwinnaar gekozen.

In dit level staat de stap ‘Presenteren’ uit de Ontwerpend leren-cyclus centraal.

Level 6: Demotijd

Combineer techniek en creativiteit en doorloop de 6 levels van de Skills Upload Jr les.

In de introductie van deze module stellen de vijf Creative Masters zichzelf voor. Bekijk de video waarin deze Masters een korte pitch geven over hun expertises: Master Programmeren Felienne Hermans, Master Virtual Reality Marnix van Gisbergen, Master Online content Lilian Stolk, Masters Robotica Tijn van Bommel, Iris Kerkhof en Stijn Spanjaard en Master Design Sjoerd Wenting.

Na de video volgt een vraag: ‘Welke Master geef jij een stem?’. De leerlingen kiezen met welke Creative Master zij het eerst aan de slag willen. 

De lessen in deze module kunnen zowel klassikaal als zelfstandig aangeboden worden. 
Bied deze introductie aan voordat je met één van de vijf lessen start. 
Bij deze introductie heb je geen handleiding of werkblad(en) nodig.


De les Programmeren wordt gegeven door Master Felienne Hermans. Zij is hoogleraar vakdidactiek informatica aan de VU en ontwikkelde het platform Hedy waarmee de leerlingen gaan oefenen. De leerlingen bekijken de introductievideo waarin zij zich voorstelt, vertelt wat programmeren inhoudt, wat je ermee kunt en waarom programmeren belangrijk is voor de toekomst. Daarna maken ze een keuze: ze maken een online wenskaart in Scratch of een spel op het gratis programmeerplatform Hedy. Hierbij gebruiken ze de werkbladen Schoolopdracht.

De leerlingen gaan bij voorkeur individueel aan de slag met de online lesomgeving en de programmeeropdrachten. 


Programmeren

De les Robotica wordt gegeven door Masters Tijn van Bommel, Iris Kerkhof en Stijn Spanjaard. Zij maken alle drie deel uit van Team Rembrandts. Dit is een First Robotics Champion Team. Dat wil zeggen dat het team meedoet aan de internationale robotcompetitie. Tijdens deze competitie krijgen deelnemers zes weken de tijd om volgens opdracht een bepaalde robot te bouwen. De leerlingen bekijken de introductievideo waarin Tijn, Iris en Stijn zich voorstellen en uitleggen wat je met Robotica kunt en waarom het belangrijk is voor de toekomst. Na deze introductie gaan de leerlingen met het werkblad Schoolopdracht aan de slag met het ontwerpen van een prototype katapult-robot.

De leerlingen gaan bij voorkeur in groepjes aan de slag met met de online lesomgeving en de robotica-opdrachten. 

Robotica

De les Jouw verhaal wordt begeleid door Master Lilian Stolk. Zij is Emoji-expert en weet veel over de verschillende beeldtalen en verhaalelementen die je kunt gebruiken om een goed verhaal (in de vorm van een video, tekstbericht, animatie, illustratie, foto) op social media te vertellen. In het eerste deel van deze online les onderzoeken de leerlingen een online content creator/influencer die zij interessant vinden. Ze gaan na hoe die persoon gebruik maakt van beeldtaal, verhaalelementen en digitale middelen om zijn/haar verhaal vorm te geven. Na dit onderzoek gaan de leerlingen aan de slag met het bedenken van hun eigen onderwerp om een verhaal over te maken. Bij beide lesonderdelen hoort een werkblad Schoolopdracht.

De leerlingen gaan bij voorkeur zelfstandig of in kleine groepjes aan de slag met de online lesomgeving en de schoolopdrachten. 


Jouw verhaal

Visual design is overal. Of je nu online shopt, de routeborden volgt op het vliegveld, een boek pakt om te lezen of een lekkere snack uitkiest in de winkel. Visual design vertelt je veel zonder woorden te gebruiken. Het roept vaak een gevoel op. 

Elke dag maak je keuzes door de vormgeving van producten en diensten die je ziet. De kleuren, beelden en lettertypes op bijvoorbeeld websites en verpakkingen worden niet zomaar gekozen. Designers gebruiken ze heel bewust om de aandacht te trekken, een gevoel te versterken en een boodschap over te brengen. In deze les duiken leerlingen in de wereld van visual design, leren ze over de verschillende design-elementen en gaan ze aan de slag als ontwerper.

Visual Design

De les Virtual Reality (VR) wordt gegeven door Master Marnix van Gisbergen. De leerlingen bekijken de introductievideo waarin hij zich voorstelt, vertelt wat VR is, waarom het zo bijzonder is en wat je er allemaal mee kunt. Met VR stap je in een nieuwe wereld, vanuit je luie stoel kun je overal naartoe reizen. In deze les oefenen de leerlingen met 3D tekenen en het maken van een 360 graden foto (met hun smartphone) waarin een ‘easter-egg’ verstopt zit. Vervolgens gaan ze aan de slag met een storyboard voor een VR-beleving van een moment in hun schooldag. Hierbij gebruiken ze het werkblad Schoolopdracht.

De leerlingen gaan bij voorkeur zelfstandig of in kleine groepjes aan de slag met de online lesomgeving en de schoolopdrachten. 


Virtual Reality

Hoe schrijf je een goede prompt om AI een tekst of een beeld te laten maken? In deze les krijgen de leerlingen tips en tricks om goede prompts te schrijven en gaan ze hiermee actief aan de slag. Ook ontdekken ze hoe een AI tekst-naar-beeld-generator werkt. En ze ervaren welke nadelen er kunnen kleven aan de resultaten die AI naar aanleiding van een prompt geeft. Altijd zelf scherp blijven dus!

AI prompts

In de introductie van deze module stellen de vijf Creative Masters zichzelf voor. Bekijk de video waarin deze Masters een korte pitch geven over hun expertises: Master Programmeren Felienne Hermans, Master Virtual Reality Marnix van Gisbergen, Master Online content Lilian Stolk, Masters Robotica Tijn van Bommel, Iris Kerkhof en Stijn Spanjaard en Master Design Sjoerd Wenting.

Na de video volgt een vraag: ‘Welke Master geef jij een stem?’. De leerlingen kiezen met welke Creative Master zij het eerst aan de slag willen. 

- De lessen in deze module kunnen zowel klassikaal als zelfstandig aangeboden worden. 
- Bied deze introductie aan voordat je met één van de vijf lessen start. 
- Bij deze introductie heb je geen handleiding of werkblad(en) nodig.


De les Robotica wordt gegeven door Masters Tijn van Bommel, Iris Kerkhof en Stijn Spanjaard. Zij maken alle drie deel uit van Team Rembrandts. Dit is een First Robotics Champion Team. Dat wil zeggen dat het team meedoet aan de internationale robotcompetitie. Tijdens deze competitie krijgen deelnemers zes weken de tijd om volgens opdracht een bepaalde robot te bouwen. De leerlingen bekijken de introductievideo waarin Tijn, Iris en Stijn zich voorstellen en uitleggen wat je met Robotica kunt en waarom het belangrijk is voor de toekomst. Na deze introductie gaan de leerlingen met het werkblad Schoolopdracht aan de slag met het ontwerpen van een prototype katapult-robot.

De leerlingen gaan bij voorkeur in groepjes aan de slag met met de online lesomgeving en de robotica-opdrachten. 


De les Virtual Reality (VR) wordt gegeven door Master Marnix van Gisbergen. De leerlingen bekijken de introductievideo waarin hij zich voorstelt, vertelt wat VR is, waarom het zo bijzonder is en wat je er allemaal mee kunt. Met VR stap je in een nieuwe wereld, vanuit je luie stoel kun je overal naartoe reizen. In deze les oefenen de leerlingen met 3D tekenen en het maken van een 360 graden foto (met hun smartphone) waarin een ‘easter-egg’ verstopt zit. Vervolgens gaan ze aan de slag met een storyboard voor een VR-beleving van een moment in hun schooldag. Hierbij gebruiken ze het werkblad Schoolopdracht.

De leerlingen gaan bij voorkeur zelfstandig of in kleine groepjes aan de slag met de online lesomgeving en de schoolopdrachten. 

Combineer techniek en creativiteit met lessen over programmeren, robotica, verhalen vertellen, design, virtual reality en chat AI.

Creative Master

Deze module richt zich op online veiligheid: de leerlingen worden meegenomen in de wereld van online privacy, de bescherming van je persoonsgegevens, hackers, online scams en de beveiliging van apparaten en social media-accounts. Deze module wordt begeleid door Master Sophie (ethische hacker). 


In de introductie staat Master Ethisch hacken Sophie centraal. Bekijk de video waarin ze vertelt dat niet alle hackers slecht zijn. Als ethisch hacker werkt zij juist aan het beter beveiligen van digitale systemen. Er kunnen grote problemen ontstaan als criminele hackers hun gang gaan. Wat kunnen leerlingen zelf kunnen doen om hun online wereld veilig te houden? 

Na de video volgt een vraag: ‘Hoe veilig voel jij je online?’. Geef leerlingen de gelegenheid om te reageren op deze vraag. Wat vinden ze van wat de hacker vertelt? Wat wisten ze al en wat niet? Waarom zou het goed zijn om dit allemaal te weten? 

- Bied deze introductie aan voordat je met één van de twee lessen start. 
- Bij deze introductie heb je geen handleiding of werkblad(en) nodig. 


De les Persoonsgegevens & privacy laat leerlingen nadenken over hoe bedrijven proberen (online) gegevens van burgers te verzamelen. De les start met een animatie die uitlegt hoe ze dat doen én wat ze met al die informatie doen. Wat vinden de leerlingen daarvan? Zijn ze zich bewust van de (privé) gegevens die ze online delen? Wat zijn de voordelen en nadelen van big data voor je privacy? En hoe kunnen ze de baas blijven over hun eigen gegevens? Deze les zet aan tot kritisch nadenken en geeft praktische tips!

Persoonsgegevens & Privacy

De les Digitale voetafdruk onderzoekt het spoor van gegevens dat je achterlaat wanneer je het internet gebruikt. Denk aan: de websites die je bezoekt, de e-mails die je verstuurt en de informatie die je online invoert (bijvoorbeeld op social media). Die digitale voetafdruk kan worden gebruikt om je online activiteiten en apparaten te volgen. Bij alles wat je online doet, heb je een keuze. Zet je wel of geen foto online? Klik je wel op een link of juist niet? Voer je die update wel of niet uit? Welke apps download je wel of niet? Het is best belangrijk om de juiste keuze te maken. Wat weten de leerlingen van hun eigen voetafdruk? Deze les zet ze op het juiste spoor!

Digitale voetafdruk

In het eerste deel van de les Hack-check verdiepen de leerlingen zich in de soorten hackers, de manieren die zij gebruiken om jou te hacken én hoe je je hiertegen kunt beschermen. In het tweede deel van de les onderzoeken ze (in tweetallen) of zij kunnen denken als een ethisch hacker. Zo leren ze dat niet iedereen online situaties hetzelfde bekijkt, waardoor ze mogelijk riskante situaties eerder gaan herkennen. In het derde deel van de les checken de leerlingen (in tweetallen) hoe goed hun telefoon, tablet, computer en sociale media-accounts beveiligd zijn. 

Het tweede en derde deel van de les kunnen ook als thuiswerk meegegeven worden. Deel in dat geval de leslink met de leerlingen.

Hack-check

Bijna iedereen maakt gebruik van een computer en smartphone. Dat is heel handig, maar het is ook een manier voor criminelen om mensen te kunnen oplichten. Bij cybercrime proberen online criminelen op allerlei manieren aan je geld, wachtwoorden en privégegevens te komen. Ze maken hierbij gebruik van WhatsApp, e-mail, SMS, nep-websites en social media.\
` `\
De les Scam wordt geïntroduceerd door Master Sanne Maasakkers. Zij is cyber security specialist en weet alles over online veiligheid en cybercrime. In deze les leren jouw leerlingen hoe online criminelen te werk gaan en waar ze dus op moeten letten.

Scam

In de introductie staat Master Ethisch hacken Sophie centraal. Bekijk de video waarin ze vertelt dat niet alle hackers slecht zijn. Als ethisch hacker werkt zij juist aan het beter beveiligen van digitale systemen. Er kunnen grote problemen ontstaan als criminele hackers hun gang gaan. Wat kunnen leerlingen zelf kunnen doen om hun online wereld veilig te houden? 

Na de video volgt een vraag: ‘Hoe veilig voel jij je online?’. Geef leerlingen de gelegenheid om te reageren op deze vraag. Wat vinden ze van wat de hacker vertelt? Wat wisten ze al en wat niet? Waarom zou het goed zijn om dit allemaal te weten? 

- Bied deze introductie aan voordat je met één van de twee lessen start. 
- Bij deze introductie heb je geen handleiding of werkblad(en) nodig. 


De les Digitale voetafdruk onderzoekt het spoor van gegevens dat je achterlaat wanneer je het internet gebruikt. Denk aan: de websites die je bezoekt, de e-mails die je verstuurt en de informatie die je online invoert (bijvoorbeeld op social media). Die digitale voetafdruk kan worden gebruikt om je online activiteiten en apparaten te volgen. Bij alles wat je online doet, heb je een keuze. Zet je wel of geen foto online? Klik je wel op een link of juist niet? Voer je die update wel of niet uit? Welke apps download je wel of niet? Het is best belangrijk om de juiste keuze te maken. Wat weten de leerlingen van hun eigen voetafdruk? Deze les zet ze op het juiste spoor!


Leerlingen krijgen inzicht in online veiligheid met lessen over online privacy, digitale voetafdruk, scams en hack-checks.

Safe Master

In deze module ligt de focus op bewustwording en zelfreflectie ten aanzien van bewust gamen, nepnieuws, de balans tussen online en offline zijn, online flirten en de rol van groepsdruk en sociale media op het online leven. Masters Vivianne Bendermacher (Techionista) en Koen Schobbers (Expert esport en bewust gamen) begeleiden deze lessen. 

In de introductie van deze module maken de leerlingen kennis met Master Online technologie Vivianne Bendermacher. Bekijk de video waarin ze vertelt dat ze zich het liefst bezighoudt met social media. Social media kan je namelijk geweldig helpen, voor school of je werk. Je kunt er zo’n beetje alle vragen stellen die je maar hebt en er is altijd wel iemand bereid om zo’n vraag te beantwoorden. Maar het kan ook een heel nare plek zijn. Zo zou je via sociale media zomaar in een scam kunnen trappen, of je kunt er lastig gevallen worden door mensen die je kent (klasgenoten misschien wel), of juist mensen die je helemaal niet kent. 

Na de video volgt een vraag: ‘Wat doe jij allemaal online?’. Geef leerlingen de gelegenheid om te reageren op deze vraag. Welke apps hebben ze allemaal? Zitten ze op social media? Welke aankopen doen ze online? Wat bekijken ze online? 

- Bied deze introductie aan voordat je met één van de lessen start. 
- Bij deze introductie heb je geen handleiding of werkblad(en) nodig. 


De les Bewust gamen wordt geïntroduceerd door Master koen Schobbers. Hij was jarenlang gamer op topniveau en is nu game-expert. Met deze les duiken de leerlingen in de wereld van gamen, bewust gamen welteverstaan. Want volgens Koen is het als gamer vooral belangrijk dat je de juiste balans vindt. Dat kun je doen door rekening te houden met de 5 S’en: Slaap, Sociaal, School, Sport en Spel. Deze les legt precies uit hoe dat werkt.

Bewust gamen

De lessenreeks Nepnieuws gaat over nepnieuws van nu. Nog maar een paar jaar geleden was het relatief eenvoudig om nepnieuws te onderscheiden van echt nieuws, als je wist waarop je kon letten. Maar door de snelle digitale ontwikkelingen, zoals de ontwikkeling van deepfakes, is dat tegenwoordig veel lastiger. Dit maakt het noodzakelijk om met een bredere, bewustere blik naar nieuws te kijken. De 5G-tool speelt in alle levels een centrale rol. Deze tool bestaat uit vijf woorden, allemaal beginnend met een G. De vijf woorden zijn gekoppeld aan vijf vragen, die de leerlingen bewust en kritisch leren kijken naar nieuws.


Nepnieuws

De les (a)Sociaal? bestaat uit drie onderdelen: bij het eerste onderdeel bekijken leerlingen een korte clip over (sociaal en asociaal) online gedrag en gaan daarover in gesprek aan de hand van discussievragen en dilemma’s. Wanneer gaat online gedrag te ver? Hoe zorgen ze ervoor dat het online leuk is voor iedereen? Het tweede lesonderdeel is een interactieve online test waarbij leerlingen bedenken hoe actief zij zijn online. Kunnen ze nog zonder hun smartphone en word je altijd blij van online zijn? Hoe verhouden hun eigen antwoorden tot die van leeftijdsgenoten uit het hele land? De les sluit af met een klassikaal onderdeel waarbij leerlingen met elkaar afspreken hoe zij online met elkaar om willen gaan. Deze afspraken worden genoteerd op de A3 poster. 

(a)Sociaal?

Het onderwerp van de les Online flirten speelt onder jongeren. Ze horen erover en ze experimenteren er (voorzichtig) mee. Het is belangrijk dat leerlingen weten hoe zij hier bewust en veilig mee om moeten gaan. Wat is online flirten en wat vind je ervan? Mag je een video foto/delen waarin een klasgenoot (bloot) te zien is? Hoe kun je reageren als je een sexy foto of bericht ontvangt waar je niet op zit te wachten? Hoe ga je om met groepsdruk van vrienden? Met deze les ga je op een luchtige manier in gesprek met je leerlingen.


Online flirten

Deze les gaat over de filters die vaak gebruikt worden om online ‘het perfecte plaatje’ te tonen. Zijn de leerlingen zich ervan bewust dat de foto’s die ze op social media zien vaak ‘leuker/mooier’ gemaakt zijn met deze filters? En dat hun zelfbeeld beïnvloed kan worden door deze foto’s? Deze les raadt het gebruik van filters niet af, maar geeft juist aansprekende aanknopingspunten om hier samen op een laagdrempelige en open manier over in gesprek te gaan. 

Het perfecte plaatje

Groepsapps zijn een belangrijk onderdeel van het sociale leven van jongeren. In die groepen worden veel berichten gestuurd. Meestal zijn die leuk, maar het gaat ook weleens mis: een kwart van de basisschoolleerlingen wordt gepest of buitengesloten in de groepsapp. Hoe houd je het gezellig in de groepsapp?

In deze les bekijken leerlingen verschillende voorbeeldgesprekken die een goed startpunt zijn om met de klas te praten over gedrag in de groeps- of klassenapp. Wat vinden leerlingen prettig, en wat is irritant of onaardig? Uiteindelijk stellen leerlingen met elkaar gedragsregels voor in de groepsapp op, die ze op een poster vastleggen.

WhatsUp?!

De lessenreeks Nepnieuws gaat over nepnieuws van nu. Nog maar een paar jaar geleden was het relatief eenvoudig om nepnieuws te onderscheiden van echt nieuws, als je wist waarop je kon letten. Maar door de snelle digitale ontwikkelingen, zoals de ontwikkeling van deepfakes, is dat tegenwoordig veel lastiger. Dit maakt het noodzakelijk om met een bredere, bewustere blik naar nieuws te kijken. De 5G-tool speelt in alle levels een centrale rol. Deze tool bestaat uit vijf woorden, allemaal beginnend met een G. De vijf woorden zijn gekoppeld aan vijf vragen, die de leerlingen bewust en kritisch leren kijken naar nieuws.

De les (a)Social? wordt begeleid door Ajax-spelers Kian Fitz-Jim en Regina van Eijk en influencer Deen Groothuizen. Zij zetten zich in tegen online haatreacties. Negatieve reacties die ze zelf dagelijks ontvangen en wat grote impact op hun leven heeft. Aan de hand van hun ervaringen gaan jouw leerlingen samen in gesprek over negatieve reacties op social media posts, wat doet dit met de ontvanger en waarom stuurt iemand deze negativiteit? Wanneer zijn reacties nog ‘leuk’ en wanneer gaan de comments te ver? Ook wordt ingegaan hoe je kunt reageren op online (haat)reacties van anderen. Aan het einde van de les bedenken de leerlingen zelf een (online) campagne om juist online positiviteit te verspreiden.

(a)Social?

Het onderwerp van de les Online flirten speelt onder jongeren. Ze horen erover en ze experimenteren er (voorzichtig) mee. Het is belangrijk dat leerlingen weten hoe zij hier bewust en veilig mee om moeten gaan. Wat is online flirten en wat vind je ervan? Mag je een video foto/delen waarin een klasgenoot (bloot) te zien is? Hoe kun je reageren als je een sexy foto of bericht ontvangt waar je niet op zit te wachten? Hoe ga je om met groepsdruk van vrienden? Met deze les ga je op een luchtige manier in gesprek met je leerlingen.

Onderzoek de invloed van (sociale) media op het gedrag met o.a. lessen over bewust gamen, nepnieuws, online flirten, perfecte plaatjes en online balans.

Social Master

Deze module wordt begeleid door Master Marleen Gilsing. Zij neemt de leerlingen mee in de basis van het programmeren; wat is het en wat kun je ermee? In de zes opeenvolgende lessen (levels) oefenen de leerlingen stap voor stap met het schrijven van een code waarmee een online papegaai nieuwe woorden leert. In de lessen wordt gebruik gemaakt van het gratis programmeerplatform www.hedycode.com. Hedy is ontwikkeld door Master Felienne Hermans, Hoogleraar vakdidactiek informatica, Vrije Universiteit Amsterdam.

In deze klassikale les leren de leerlingen wat programmeren is en waarbij het wordt gebruikt. Daarna oefenen ze met het gebruik van de codes: print, vraag en echo. 

Level 1

In deze klassikale les verdiepen de leerlingen zich verder in het programmeren en waarbij het wordt gebruikt. Daarna oefenen ze met het gebruik van de codes: is en slaap. 

Level 2

In deze klassikale les verdiepen de leerlingen zich verder in het programmeren en waarbij het wordt gebruikt. Daarna oefenen ze met het gebruik van de codes: voeg toe aan en op willekeurig.  

Level 3

In deze klassikale les verdiepen de leerlingen zich verder in het programmeren en waarbij het wordt gebruikt. Daarna oefenen ze met het gebruik van de codes: '...' (de aanhalingstekens) in plaats van de codes vraag en print. 

Level 4

In deze klassikale les verdiepen de leerlingen zich verder in het programmeren en waarbij het wordt gebruikt. Daarna oefenen ze met het gebruik van de codes: als en anders.

Level 5

In les 6 gaan de leerlingen na een klassikale start zelfstandig aan de slag met alle geleerde codes op een laptop/computer.

Level 6

In deze module nemen we de leerlingen mee in de wereld van programmeren. Hoe schrijf je stap voor stap een programmeercode om een online papegaai nieuwe woorden te leren?

Programmeer Master

Deze module wordt begeleid door Master Cato Duyvis. In zes lessen neemt zij de leerlingen mee in de wereld van WhatsApp; wat is het, waar gebruik je WhatsApp voor, hoe werkt een groepschat, hoe ga je om met vervelende en/of rare berichten en hoe je ervoor dat het op WhatsApp leuk blijft voor iedereen?  

In deze les wordt uitgelegd wat WhatsApp is en wat je er allemaal mee kunt.

Wat is WhatsApp?

In deze les wordt ingegaan op gebruikersprofielen en welke keuzes je hierbij kunt maken. 

Dit ben ik

In deze les wordt dieper ingegaan op de soorten berichten die je kunt sturen en hoe je kunt reageren op berichten van anderen. 

Wat stuur jij?

In deze les wordt besproken hoe een chat met meerdere personen werkt en hoe en waarvoor je zo’n chat kunt gebruiken. 

De groepschat

In deze les staat online pesten op WhatsApp centraal; hoe je het herkent en hoe je ervoor kunt zorgen dat het voor iedereen leuk blijft. 

Online pesten

In deze les komt het thema sexting aan bod. De leerlingen leren wat ze kunnen doen als ze gevraagd worden seksueel getinte foto’s of video’s te sturen of als ze die van iemand krijgen.

Bloot

In deze module nemen we leerlingen mee in de wereld van WhatsApp, hoe werkt de app, ontdek de mogelijkheden en leer respectvol gedrag in groepschats.

WhatsApp Master

Deze module wordt begeleid door Master Sanne Maasakkers. In zes lessen neemt zij de leerlingen mee in de wereld van online veiligheid; wat zijn privégegevens en waarom is het belangrijk om die, maar ook je accounts en je apparaten te beveiligen. En hoe beveilig je die dan? Welke online oplichtingstechnieken gaan er rond? En hoe zorg je ervoor dat jouw online gedrag veilig is? En wat kun je doen als het toch mis is gegaan?

In deze les gaan we het hebben over je privégegevens. Privégegevens zijn alle gegevens die iets over jou zeggen. Denk aan informatie zoals je naam, adres, telefoonnummer en je bankrekeningnummer. Maar ook foto's van jezelf, wie je vrienden zijn, wat je online koopt, op welke plek je bent. Dat is allemaal privé. Die informatie moet je goed beschermen. Het delen van je privégegevens kan gevaarlijk zijn omdat mensen die informatie kunnen gebruiken om jou lastig te vallen, geld te stelen of te doen alsof zij jou zijn.
In deze les leren jouw leerlingen welke informatie privé is en hoe ze ervoor kunnen zorgen dat die informatie ook privé blijft.

Privé

Deze les gaat over het beschermen van je accounts. Maar wat zijn dat eigenlijk: accounts? Voor verschillende online activiteiten heb je een account nodig, denk aan: social media zoals TikTok en Snapchat, maar ook YouTube, Netflix, je gameaccount, of accounts om online mee te winkelen. Wanneer je een account aanmaakt heb je een gebruikersnaam en een wachtwoord nodig. Daarmee bescherm je jouw account. Dat is verstandig want in een account staan vaak persoonlijke gegevens, zoals: je naam, je mailadres, je thuisadres en bankrekeningnummer. Als iemand jouw gebruikersnaam en wachtwoord kent, heeft die ook toegang tot jouw account en die gegevens. Het is dus belangrijk om je accounts goed te beveiligen.
In deze les leren jouw leerlingen hoe ze hun accounts kunnen beschermen.


Accounts

Bijna iedereen maakt gebruik van een computer en smartphone. Dat is heel handig, maar het is ook een manier voor criminelen om mensen te kunnen belazeren. Je hebt vast wel eens gehoord van cybercrime. Dan proberen online criminelen op allerlei manieren aan je geld, wachtwoorden en privégegevens te komen. Online kunnen mensen doen alsof ze aardig zijn, ze doen alsof ze je willen helpen of zeggen dat je een prijs gewonnen hebt, maar eigenlijk willen ze iets van jou! Ze maken hierbij gebruik van WhatsApp, e-mail, SMS, nep-websites of social media. Maar ze kunnen je ook bellen of zelfs aanspreken op straat. In deze les leren jouw leerlingen hoe online criminelen te werk gaan en waar je dus op moet letten.

Online criminelen

Als jij online gaat zit je lekker op je computer of telefoon. Je kijkt video's, gamet, luistert muziek, leest online posts en reageert op berichten van anderen.  
Je kunt er lekker je gang gaan. Helemaal in je eigen wereld. Niemand ziet wat jij allemaal online doet. Niemand heeft last van jou. Maar dat is niet waar: alles wat jij online doet is wel te zien. En je hebt er te maken met andere mensen, ook al lijkt dat soms niet zo. Het is belangrijk dat we op een leuke manier met elkaar omgaan online. Zodat het er voor iedereen prettig en veilig is. Waarom? Dat leggen we in deze les uit.


Gedrag online 

Om online te gaan gebruik je verschillende apparaten, denk aan je telefoon, laptop en tablet. Die zijn vast belangrijk voor je. Je gebruikt ze elke dag, bijvoorbeeld om te chatten, te gamen en je socials te bekijken. Er staat vaak persoonlijke informatie op: je foto's, je bank-app en de telefoonnummers van je vrienden en familie. Die informatie is van jou en wil je beschermen tegen mensen die die informatie graag van jou willen hebben.
In deze les leren jouw leerlingen hoe ze hun apparaten (telefoon, laptop en tablet) beschermen, en waarom dat nodig is.

Apparaten

Deze les gaat over wat je moet doen als je een foutje hebt gemaakt online. Misschien was je wachtwoord te makkelijk en heeft iemand op jouw Snap-account ingelogd, heb je in een e-mail op een nep-link geklikt en krijg je nu allemaal rare mailtjes, of heb je toch foto's van jezelf gedeeld met mensen die je niet goed kent. Zelfs als je op je online veiligheid probeert te letten kan het toch gebeuren. Als er iets mis is gegaan, hoef je je daar niet voor te schamen. Het is wel belangrijk dat je weet wat er mis is gegaan. En dat je hulp vraagt van iemand die je vertrouwt.
In deze les leren jouw leerlingen wanneer ze hulp moeten vragen en wanneer dat niet echt meteen nodig is.

Help!

In deze module nemen we de leerlingen mee in de wereld van online veiligheid. Hoe bescherm je je privégegevens en de accounts en apparaten die je gebruikt? En voor welke online oplichtingstechnieken moet je oppassen?

Online Veiligheid Master

Deze Online Master is onderdeel van het Europese Skills Upload Jr programma. Kijk voor meer informatie op <a href="https://www.skillsuploadjr.eu/" target="_blank">skillsuploadjr.eu</a>

Meer informatie?

Kinderen van nu groeien op in een digitale wereld. Het is belangrijk dat ze hiervoor die digitale skills ontwikkelen die passen bij deze tijd en bij de samenleving van de toekomst. Skills Upload Jr daagt jouw leerlingen uit om creatief na te denken over de digitale mogelijkheden in de wereld om hen heen en aan de slag te gaan met het bedenken van een technologische oplossing om kwetsbare groepen mensen mee te laten doen in onze samenleving.

In Skills upload Jr gaan de leerlingen aan de slag met digitale technologie om inclusie te bevorderen. De centrale vraag is: hoe kunnen we digitale technologie inzetten om kwetsbare groepen mensen mee te laten doen in onze samenleving?